به گزارش خبرنگار ایمنا، بررسی و شناسایی درآمدهای پایدار و بهره‌گیری شیوه‌های جدید تأمین منابع مالی از رویکردهای اصلی در حوزه مدیریت شهری است که در این میان استفاده از سرمایه‌های سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در داخل و خارج از کشور برای اجرای پروژه‌های شهرداری‌ها، یکی از روش‌های معتبر تأمین منابع مالی مدیریت شهری به شمار می‌آید.
در سه سال گذشته با نگاه جدیدی که بر مدیریت شهری اصفهان حاکم شد، شرایط برای سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران بخش خصوصی آسان و تسهیل‌گری ویژه‌ای توسط شهرداری برای فعالیت آنها انجام شد؛ مدیران شهری تلاش کردند منافع شهروندان و سرمایه‌گذاران را در اجرای پروژه‌های مشارکتی مورد توجه قرار دهند.
در این ارتباط و برای آگاهی از اقدامات انجام شده برای جلب مشارکت سرمایه‌گذاران در شهر، مشارکت مردم، توسعه عدالت محور در اجرای پروژه‌های شهری و پرداخت بدهی‌ها همچنین رفع مشکلات مالی شهرداری، گفت و گویی را با «قدرت‌الله نوروزی» شهردار اصفهان انجام داده‌ایم که مشروح آن در ادامه از نظرتان می‌گذرد:
اصفهان در این دوره مدیریت شهری چه میزان در جذب سرمایه گذاران موفق عمل کرده است؟
یکی از چالش‌های بزرگ در اصفهان و البته در ایران موضوع جذب سرمایه‌گذاران است که شهرداری در حوزه بین‌الملل تلاش‌های زیادی در این زمینه انجام داده است.
در این راستا برای پروژه مرکز همایش‌ها با حضور وزیر امورخارجه مذاکراتی با هیئت عالی‌رتبه یکی از دولت‌ها در تهران انجام و مراحل آن در حال انجام بود که تأخیر در سفرها به دلیل شیوع کرونا مذاکرات را متوقف کرد؛ البته قرار است امسال مذاکرات ادامه یابد.
در ارتباط با جذب سرمایه‌گذار خارجی نیز در سفر وزیر خارجه ترکیه به اصفهان مذاکرات خوبی داشتیم و پس از آن نیز مکاتباتی انجام دادیم که در نتیجه آن بعضی از سرمایه‌گذاران ورود پیدا کردند.
با توجه به شرایط کشور و تحریم‌ها، جذب سرمایه‌گذاران خارجی در اصفهان تا چه حد امکان‌پذیر است؟
با بر هم خوردن موضوع برجام اتفاقات زیادی رقم خورد، البته رفع این موانع و مسائل به دست شهرداری اصفهان نیست. البته با وجود این شرایط برای پروژه‌های مترو و رینگ چهارم درصدد جذب سرمایه‌گذار هستیم.
در واقع باید گفت با چالش‌هایی مواجه نیستیم که رفع آنها به دست خودمان باشد، از این رو همه باید کمک کنیم تا دولت بتواند چالش‌ها را رفع کند.
در داخل کشور نیز بخش زیادی از تحقق بودجه‌ها ناشی از فعالیت‌های اقتصادی و تحرک در عرصه ساخت و سازها است که خوشبختانه آمار صدور پروانه‌های ساختمانی ۳۸ درصد افزایش یافته و ساخت و ساز رونق گرفته است، البته بخشی از فعالان ساخت و ساز افرادی هستند که قبلاً خارج از استان سرمایه‌گذاری می‌کردند.
بسیاری از انبوه‌سازان در جلسات گفت و گو و هم‌اندیشی از شرایط ایجاد شده برای ساخت و ساز در شهر ابراز خرسندی کرده و اذعان داشتند با توجه به مطلوب شدن شرایط به اصفهان بازگشته و در حال فعالیت هستند.
برای شناسایی نیاز شهروندان و مشارکت آنها برای پیشبرد اهداف مدیریت شهری چه اقداماتی انجام شده است؟
برای مشارکت شهروندان اقدامات زیادی انجام شده است، از جمله اینکه با اقشار مختلف، اصناف متفاوت و گروه‌های مرجع در شهر به منظور جلب مشارکت آنها بیش از ۵۰ جلسه در قالب سلسله نشست‌های «اصفهان فردا» برگزار شده که هدف از برگزاری این نشست‌ها تبیین سیاست‌های شهرداری و شنیدن سخنان گروه‌های مرجع بوده است.
همچنین زمینه را مساعد کردیم تا مردم بتوانند به طور مستقیم و غیرمستقیم در سرنوشت خود مداخله کنند؛ به عنوان مثال اخیراً “شنبه‌های خلاق اصفهان” را برگزار کردیم تا شهروندان خلاق شهر ایده‌های خود را درباره این موضوع که شهرداری اصفهان برای مبارزه با کرونا چه اقداماتی می‌تواند انجام دهد، مطرح کنند.
البته گاهی مشارکت‌ها از نوع تخصصی و گاهی مشارکتی است که باید توده مردم مشارکت کنند، به عنوان مثال در موضوع برگزاری انتخابات مردم می‌توانند حضور داشته باشند و همه آنها برابر محسوب می‌شوند، اما گاهی به عنوان مثال برای ساماندهی میدان امام حسین (ع) از متخصصان این رشته برای مشارکت دعوت به عمل می‌آید.
موضوع طرح جامع شهر یکی از مصادیق بارز مشارکت مردم در طبقات و گروه‌های خاص است که در این راستا شهرداری تفاهم‌نامه‌ای با وزارت راه و شهرسازی امضا کرده است.
در گام نخست تمام اقشار از جمله کشاورزان، کارگران، مهندسان، دانشگاهیان، دانشجویان، معلمان، جوانان، وکلا، پزشکان و… نظرات خود را درباره شهر برای تدوین برنامه‌ای مسأله محور مطرح کردند تا بدانیم مسائل شهر را باید چگونه رفع کرد.
در گام دوم طرح جامع شهر که اخیراً آغاز شده، با متخصصان شهرسازی، معماری و دیگر رشته‌های مختلف گفت و گو می‌کنیم تا طرح تفضیلی مبتنی بر نگاه مردمی باشد؛ نگاهی که پایه اصلی آن نیاز مردم را بیان می‌کند و در بالاتر متخصصان نظرات کارشناسی خود را مطرح می‌کنند، توسط مراجع ذی‌صلاح مراحل مختلف آن سپری و نهایی می‌شود.
از دیگر نمونه‌های بارز، مشارکت مردم در موضوع کرونا بود در واقع بدون مشارکت مردم، دولت هیچ اقدامی نمی‌توانست انجام دهد. دولت و شهرداری‌ها از مردم برای “در خانه ماندن” دعوت کردند و این مردم بودند که باید اراده می‌کردند در خانه بمانند یا نمانند؛ از این رو وقتی ارزیابی کردند و به این نتیجه رسیدند که در خانه ماندن آنها به نفع خودشان است، به هشدارهای اعلام شده توجه کردند.
نوع دیگر مشارکت در حوزه‌های سرمایه‌گذاری است، اما معتقد بودیم به گونه‌ای عمل کنیم تا مردم بتوانند در سرنوشت خود مداخله کنند که خوشبختانه مشارکت‌های خوبی داشتیم.
همچنین برگزاری ایده کاپ‌ها توسط معاونت برنامه‌ریزی و فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها در ساختمان جهان‌نما نوعی از راه‌های مشارکت است.
شهرداری تاکنون چقدر در زمینه مشارکت، اعتماد عمومی ایجاد کند؟
“اوراق مشارکت” نوعی از مشارکت محسوب می‌شود، اما نوعی از اوراق، «اوراق قرضه» نام دارد که وقتی دولت پول احتیاج دارد، اعلام نیاز می‌کند و مردم پول‌هایی خود را به دولت قرض داده، سپس دولت متعهد به بازگرداندن سود و اصل آن به مردم می‌شود؛ اما برای استفاده از اوراق مشارکت با دریافت مجوز از سازمان برنامه بودجه، بانک مرکزی، دولت به شهرداری پول می‌دهد و ما برای استفاده از آن یک بانک عامل، بانک ضامن و یک صندوق سرمایه در نظر می‌گیریم تا این اوراق را به فروش رساند.
شهرداری اصفهان بیش از یک هزار میلیارد تومان اعتبار به واسطه اوراق مشارکت برای اجرای پروژه مترو دریافت کرد، هر چند از نظر شهروندان اجرای این پروژه مهم پنهان است و به همین دلیل با انتقاداتی مواجه هستیم، زیرا اگر فقط سه ماه هزینه اجرای پروژه مترو را در سطح شهر صرف کنیم، می‌توان تمام شهر را گل‌باران کرد، اما مترو را به عنوان پروژه اساسی و زیرساختی در شهر می‌دانیم.
وضعیت پروژه‌های عمرانی در شهر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در بدو آغاز فعالیت در شهرداری، فارغ از هر نگاه سیاسی نگاه خود را به منافع عمومی و اداره هر چه بهتر شهر متمرکز کرده و تاکید داشتیم پروژه‌هایی که درست یا اشتباه در شهر سرمایه‌گذاری شده، نباید به عنوان سرمایه‌های شهر هدر رود.
به طور مثال در شرایط فعلی ارگ جهان‌نما با تصمیم مدیران قبلی اجرایی شده و در حال حاضر امکان اینکه این تصمیم به جای اول بازگردد، وجود ندارد زیرا سال‌ها از احداث ساختمان جهان‌نما می‌گذرد و جمعیتی در آن مشغول فعالیت هستند بنابراین باید برای بهبود شرایط آن تلاش کرد.
امروز برای احداث هتل جهان‌نما تلاش‌هایی انجام و اختلاف حقوقی با تعاونی نیروی انتظامی رفع شده است در حال حاضر نیز یک مجموعه از شرکت‌های دانش‌بنیان، استارتاپ‌ها و فعالان حوزه خلاقیت و نوآوری در جهان‌نما مشغول فعالیت هستند و این ساختمان در آن روح تازه‌ای دمیده شده البته برای پوسته آن باید چاره اندیشی کرد.
در پروژه مصلی نیز تا حدودی اقدامات پروژه مصلی انجام و موانع آن رفع شده، پارکینگ مورد نیاز آن با همکاری شهرداری با ظرفیت ۲۰۰ دستگاه خودرو ایجاد شده و در حال حاضر بخش‌های تجاری و رستوران‌های مصلی فعال است؛ البته بخش‌های دیگری از پروژه مصلی باقی‌مانده که باید تکمیل شود.
در پروژه بزرگ مرکز همایش‌ها تاکنون ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه شده و ۲۰۰ میلیارد تومان دیگر تا تکمیل آن باید هزینه شود که امیدواریم امسال تکمیل و مورد بهره‌برداری قرار گیرد البته برای بخش‌های تجاری و هتل پروژه مرکز همایش‌ها برخی مسائل حقوقی وجود داشت که امیدواریم با ورود سرمایه‌گذار جدید، رفع شود.
در میدان امام‌علی (ع) مسائل مربوط به پروژه مجموعه تجاری کمر زرین رفع شده است همچنین در محدوده زیرین میدان امام‌علی (ع) فضایی به وسعت حدود ۱۱ هزار مترمربع وجود داشت که در قراردادی با سرمایه‌گذار بخش خصوصی، فروشگاه زنجیره‌ای رفاه در آن شکل و به مناسبت عید سعید فطر مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
در حال حاضر پروژه‌های متعددی در شهر آماده بهره‌برداری شده که به مرور افتتاح و در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد؛ مترو نیز یکی از پروژه‌های زیرساختی شهر به شمار می‌آید و برای اجرای آن عزم جدی داریم و تحت هیچ شرایطی از اجرا و تکمیل آن کوتاه نمی‌آییم.
به هر حال بسیاری بر این باور هستند با توجه به اینکه در این دوره خط دو مترو تکمیل نمی‌شود، پس اجرا نیز نشود؛ اما معتقدیم چند سال بعد افرادی که نتیجه آن را دیده و از مترو استفاده می‌کنند، می‌دانند که در چه زمانی خط دو مترو کلید خورده و با چه سرعت و انگیزه قوی برای رفاه و آسایش شهروندان احداث شده است، بنابراین از اجرای آن کوتاه نمی‌آییم.
برای اجرای تراموا به عنوان پروژه‌ای جدید در شهر اهتمام داریم زیرا این اقدام نیز خدمتی بزرگ برای شهر و منشأ تحول و محرک توسعه در شهر محسوب می‌شود.
حلقه حفاظتی شهر به عنوان پروژه ملی آرمانی غیر قابل دسترس برای برخی افراد بوده که به عمل تبدیل می‌شود و امروز این پروژه با سرعت در حال اجرا و آزادسازی‌های اراضی در مسیر آن در حال انجام است.
در مسیر حلقه حفاظتی شهر مجموعه پل‌ها و تقاطع غیر همسطح سردار شهید سپهبد سلیمانی در حال احداث است و ادامه اراضی مسیر آن (۷۰ متر در شش هزار متر) به سمت جاده فرودگاه تا پل آفتاب باید خریداری و آزادسازی شود.
این پروژه در معرض دید تمام شهروندان نیست، اما اجرای آن خدمت بزرگی به شهر اصفهان است، زیرا ۸۵ کیلومتر حلقه ترافیکی دور اصفهان انجام می‌شود که ۵۰ کیلومتر در شهر و ۱۰ کیلومتر در محدوده اراضی ارتش است؛ البته توافق‌های آن انجام و برای اجرای سایر بخش‌ها نیز اقدامات لازم صورت گرفته است.
به هر حال سه حلقه ترافیکی شهر از وجود خودروها اشباع شده حلقه چهارم شرایط تردد و زندگی را برای مردم آسان خواهد کرد و به بهبود شرایط محیط زیست، بهزیستی مردم، مشکلات ترافیک و سایر مسائل توجه شده است.
در شهر پروژه‌های مهم منطقه‌ای نیز در حال اجرا است، از جمله آنها پروژه سالن گلستان شهدا است که در ۴۰ سال اخیر اقدامی برای آن انجام نشده بود، حتی عده‌ای خود را مالک این مکان می‌دانستند، اما امروز با توجه به اینکه دولت و بنیاد شهید قادر به پرداخت سهم خود نبودند، شهرداری به اجرای پروژه ورود پیدا کرد و تنها در سال گذشته ۷۰ میلیارد تومان برای آن هزینه کرد که امیدواریم در سال جاری مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
زمین‌های مربوط به پارکینگ گلستان شهدا نیز آزادسازی شده و عملیات نازک‌کاری پروژه در حال اتمام است و تأسیسات آن نصب می‌شود؛ اجرای این پروژه اقدام بزرگی بود که هیچ کجا درباره آن سخن گفته نمی‌شود.
ادامه جاده فرزانگان به طول شش کیلومتر نیز احداث و بهره‌برداری شده و بسیاری از مشکلات ترافیکی شهر را رفع کرده و به نوعی از جان شهروندان به واسطه حذف تردد خودروهای سنگین در شهر حفاظت می‌کند.
شهرداری اقدامات زیادی بر پروژه‌های مختلف انجام داده که شاید شهروندان از آن بی‌اطلاع باشند به عنوان مثال در محدوده قبل از پروژه اجلاس پلی به سمت پینارت با صرف هزینه‌های زیاد احداث شده، اما کمتر کسی از آن اطلاع دارد در حالی که می‌توانست برنامه یک شب شبکه تلویزیون باشد.
شهرداری کرج سال گذشته برای بهره‌برداری از ۲۰ دستگاه اتوبوس جدید از معاون وزیر دعوت و آئین باشکوهی برگزار کرد، در حالی که در اصفهان ۷۵ دستگاه اتوبوس خریداری و افتتاحی برگزار نشده است؛ در مناطق ۱۵ گانه شهر اقداماتی انجام شده که می‌توان برای آنها ۷۵ روز افتتاحیه داشته باشیم.
چقدر در پروژه های شهر، توسعه عدالت محور مورد توجه قرار گرفته است؟
یکی از شعارهای شهرداری از ابتدا عدالت محوری بوده و البته در عمل آن را اثبات کردیم و برای تحقق این مهم برای اجرای پروژه‌های بزرگ در مناطق محروم شهر در راستای توسعه عدالت‌محور گام برداشتیم به عنوان مثال در منطقه ۱۴ احداث چهار ورزشگاه مدرن در حال انجام است که یک ورزشگاه توسط شهرداری، ورزشگاه دیگر با مشارکت سازمان ورزش و دیگری با مشارکت بسیج در حال احداث است.
کمتر شهروندی در خوراسگان تصور می‌کرد که در این محدوده شهر سینما ایجاد یا مجموعه‌ای آموزشی برای رشته‌های علوم پایه، فیزیک، شیمی، ریاضی و … احداث شود یا هیچگاه شهروندان گمان نمی‌کردند در رهنان سینما ایجاد شود که تحقق همه این موارد عدالت محوری و توجه به مناطق محروم است.
اگر می‌خواهیم مردم به سینما بروند، قرار نیست سینماها در محدوده مرکزی شهر متمرکز باشد و هزینه برای شهر به لحاظ ترافیک و آلودگی و هزینه رفت و آمد برای شهروندان به همراه داشته باشد با احداث سینما در مناطق محروم که دارای زمین‌های ارزان قیمت است در واقع کالا و خدمات را به مناطق کمتر برخوردار شهر برده‌ایم.
در حال حاضر در مناطق ۱۲، دو، هشت، هفت، ۱۰ به عنوان مناطقی که نیاز به حمایت و کمک بیشتر دارند و در این راستا نیز چندین پروژه آماده افتتاح است.
اصفهان شهری است که نمی‌توان حتی یکی از مناطق آن را توسعه یافته و بدون نیاز دانست به عنوان مثال منطقه شش که از شرایط مالی بسیار خوب برخوردار است در آن محله‌های کمتر برخوردار وجود دارد.
در فاصله بین چهارباغ بالا تا حکیم نظامی محله سیچان قرار دارد و یا در کوچه پس کوچه‌های حدفاصل خیابان چهارباغ بالا تا خیابان شیخ صدوق شرایط به گونه‌ای است که افراد احساس می‌کنند در محروم‌ترین نقطه شهر قرار گرفته‌اند.
بر این اساس تاکید داریم که در تمام نقاط شهر باید خدمت‌رسانی انجام شود و شهروندان از امکانات شهری برخوردار شوند و به همین دلیل خط دو مترو از دارک زینبیه آغاز شده و در این محدوده در حال راه اندازی ترمینال هستیم تا در راستای سیاست کمک به شهرهای اطراف گام برداریم.
این دیدگاه بر اساس عدالت محوری و توزیع عادلانه خدمات در شهر است تا رضایت مردم با بهره‌مندی از این امکانات افزایش یابد.
شهرداری اصفهان در حال حاضر چقدر بدهکار است؟
سال ۹۶ وقتی فعالیت در شهرداری را آغاز کردیم، کارگران در محوطه رو به روی ساختمان شهرداری تجمع کردند و خواستار دریافت حقوق معوقه خود بودند به سرعت در این راستا اقدام کرده و حقوق و معوقه کارگران را پرداخت کردیم البته آن زمان ۷۰۰ کارگر سازمان عمران شهرداری بی‌کار بودند، در حالی که خوشبختانه امروز بخشی از آنها بازنشسته شده و ۵۰۰ کارگر به صورت دو شیفت و سه شیفت مشغول فعالیت هستند و حقوق خود را به موقع دریافت می‌کنند البته نباید فراموش کنیم که در شرایط سخت اقتصادی قرار گرفته‌ایم.
وقتی فعالیت در این دوره مدیریت شهری را آغاز کردیم، شهرداری بدهکار بود و اکنون نیز همچنان بدهکار است، اما تفاوت در آن است که گاهی بدهکاری برای خرید نیازهای غیرضروری به وجود می‌آید و گاهی برای خرید نیازهای ضروری است.
در این دوره مدیریت شهری سه هزار میلیارد تومان بدهی دوره قبلی را پرداخت کردیم، البته بخشی از بدهی‌ها به بانک‌ها بود، از جمله ۴۳۰ میلیارد با بانک شهر که تسویه شد زیرا در غیر این صورت امکان دریافت اوراق مشارکت را نداشتیم.
همچنین بدهی شهرداری به بانک توسعه و تعاون تسویه شد که این اقدام به دو صورت انجام گرفت به عنوان مثال تسویه با بانک شهر که تسویه به معنای پرداخت دِین کردیم و با بعضی از بانک‌ها وام را تسویه و تبدیل به وام جدید شد.
شهرداری در حال حاضر نیز بدهکار است؛ البته وقتی در مدت یکسال و نیم گذشته یک هزار میلیارد اوراق مشارکت به شهر تزریق شد و مجموعه مدیریت شهری توانست ۵۰۰ میلیارد پول دولت را بگیرد.
طبق قانون ۵۰۰ میلیارد تومانی که در اختیار داریم باید فقط برای مترو هزینه شود و البته نظارت بر نحوه هزینه‌کرد آن توسط دیوان محاسبات و بازرسی انجام می‌شود؛ بنابراین این بدهی شهرداری برای مترو است.
اما اگر سوال شود شهرداری به هتل یا رستوران بدهی دارد، پاسخ قطعاً منفی است، در حالی که بخشی از بدهی‌های دوره قبل مربوط به این موارد بوده است.
حقوق کارمندان و کارگران در حال پرداخت است و تا پایان این دوره مدیریت شهری از هیچ کوششی برای پرداخت حقوق کارکنان دریغ نکرده و سعی می‌کنیم رضایت کارمندان حاصل شود؛ البته کارمندان شهرداری نیز شرایط سخت فعلی را درک می‌کنند.
تاکنون چه میزان مطالبات شهرداری از دولت محقق شده است؟
شهرداری مطالباتی از دولت دارد که برای دریافت مطالبات باید میزان آن در سازمان حسابرسی تأیید شود. سال گذشته برای دریافت مطالبات تلاش زیادی انجام دادیم که دولت بخشی از مطالبات را تأیید کرد و برای بخشی دیگر در حال مذاکره هستیم تا تأیید شود.
برای وصول مطالبات از دولت راهکارهایی را مد نظر قرار دادیم زیرا شرایط اقتصادی دولت و کشور را درک کرده و بر اساس مقتضیات زمان ادعا می‌کنیم.
به هر حال وقتی شهرداری از دولت طلبکار و دولت به بانک مرکزی بدهکار و شهرداری به بانک بدهکار باشد، یک مثلث سه جانبه شکل می‌گیرد، دولت بدهی خود را تهاتر و بدهی شهرداری به بانک را تسویه می‌کند.
تهاتر معمولاً دوجانبه است، اما این یک مدل جدید سه جانبه است که دولت، بانک‌ها و شهرداری اضلاع سه گانه آن است، برای وصول مطالبات حدود ۶۰۰ میلیارد تومانی اقدامات لازم و توافق‌های مورد نیاز را با دستگاه‌های دولتی بدهکار انجام دادیم.
البته وقتی گفته می‌شود طلب از دولت، منظور هیئت دولت نیست بلکه دستگاه‌های دولتی هستند.
برای پرداخت مطالبات، موافقت وزارت اقتصاد دریافت شده و باید رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور ۱۰ هزار میلیارد مطالبات کلانشهرها را امضا کند، اینکه تاکنون امضا نشده به دلیل آنکه بانک مرکزی ایرادی وارد کرده مبنی بر اینکه تعهدات مربوط به اوراق مشارکت مورد نظر از دارایی بانک شهر به عنوان بانک عامل و ضامن بیشتر است.
در مورد تهاترها با توجه به اینکه امکان زیاد بودن تعهدات دولت وجود داشت، ایراداتی مطرح و قرار شد میزان آن به تأیید سران سه قوه برسد و بخش زیادی از بدهی‌های دولت به شهرداری تهاتر شود.
امسال نیز رئیس‌جمهور دستوری صادر کرده تا دولت و شهرداری بدهی‌ها را تسویه کنند، اگر این اقدام انجام شود، شهرداری دیگر از دولت طلبکار نیست و دستگاه‌های دولتی در شهر نیز به شهرداری بدهکار نیستند.
