راهآهن بوشهر به‌عنوان یکی از پروژه‌های مهم حمل و نقل ریلی در ایران، نقش کلیدی در توسعه اقتصادی و اجتماعی استان بوشهر و همچنین کشور ایفا می‌کند.
با توجه به موقعیت جغرافیایی بوشهر و دسترسی به خلیج فارس، این پروژه می‌تواند به تسهیل تجارت، گردشگری و حمل‌ونقل مسافر کمک کند؛ اما این پروژه با چالش‌های متعددی نیز روبروست.
بوشهر کانون ترانزیت کالا و مسافر است.
محمد زارع کارشناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی«سپاس خبر» با اشاره به وضعیت راهآهن بوشهر و چالش‌ها و ظرفیت‌های آن، اظهار کرد: بوشهر به‌عنوان یک بندر استراتژیک در خلیج فارس، می‌تواند به‌عنوان یک کانون ترانزیت کالا و مسافر عمل کند. اتصال این بندر به شبکه ریلی کشور، امکان تسهیل در حمل و نقل دریایی و زمینی را فراهم می‌آورد.
وی با اشاره به اینکه راهآهن بوشهر می‌تواند موجب افزایش سرمایه‌گذاری در استان شود و فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد کند، افزود: این پروژه می‌تواند به توسعه صنایع مرتبط با حمل و نقل، گردشگری و تجارت کمک کند.
کارشناس مسائل اجتماعی بیان کرد: با افزایش استفاده از راهآهن به جای وسایل نقلیه شخصی و باربری جاده‌ای، ترافیک جاده‌ای کاهش یافته و ایمنی حمل و نقل افزایش می‌یابد.راهآهن به عنوان یک شیوه حمل و نقل پایدار، می‌تواند به کاهش آلودگی هوا و مصرف سوخت کمک کند.
منابع مالی مهم‌تربن چالش راهآهن شیراز_بوشهر است
علی سهیلی نیز در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی«سپاس خبر» اظهار کرد: یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای اجرای پروژه‌های ریلی، تأمین منابع مالی لازم است. هزینه‌های بالای ساخت و نگهداری زیرساخت‌های ریلی ممکن است مانع از پیشرفت پروژه شود.
وی با بیان اینکه اجرای پروژه‌های بزرگ عمرانی ممکن است منجر به تخریب محیط زیست و منابع طبیعی شود، گفت: توجه به مسائل زیست‌محیطی و انجام مطالعات ارزیابی تاثیرات زیست‌محیطی ضروری است.
سهیلی ادامه داد: وجود زیرساخت‌های ناکافی در برخی مناطق ممکن است باعث تأخیر در اجرای پروژه شود. نیاز به بهبود زیرساخت‌های موجود قبل از راه‌اندازی خط آهن جدید وجود دارد. پس از اتمام ساخت، نیاز به مدیریت کارآمد برای بهره‌برداری از راهآهن وجود دارد. عدم وجود برنامه‌ریزی مناسب می‌تواند منجر به کاهش کارایی و بهره‌وری سیستم شود.
راهآهن شیراز – بوشهر در قالب ۱۷ قطعه و به‌طول ۴۳۰ کیلومتر تعریف شده است. تقسیم‌بندی این قطعات بدین گونه است که ۱۲ قطعه به‌طول ۳۱۰ کیلومتر در استان فارس و پنج قطعه هم به‌طول ۱۲۰ کیلومتر در استان بوشهر باید نصب شود.
پیش از دولت شهید جمهور آیت‌الله رئیسی در استان بوشهر فقط دو قطعه ۲۵ کیلومتری در حال اجرا بود و در استان فارس هم دو قطعه ۱۰۰ کیلومتری نیز در حال اجرا بود.
تحول طرح راهآهن بوشهر – شیراز در دولت شهید رئیسی
در دولت شهید آیت‌الله رئیسی تحولی در این طرح رقم خورد، به‌طوری که مصوبه‌ای ابلاغ شد که بر اساس آن از محل تهاتر نفت اعتبار راه آهن شیراز_بوشهر تأمین شود. در حقیقت مهم‌ترین چالش موجود برای این طرح رفع شد.
از سوی دیگر با نگاه مقام معظم رهبری به این طرح استراتژیک بخشی از اعتبارات نفت به این امر اختصاص یافت و جانی دیگر بر کالبد راهآهن بوشهر – شیراز دمیده شد. طبق آخرین آمار اعلام شده، یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای این طرح استراتژیک ملی هزینه شده است. در دولت قبل ۱۳ قطعه بعلاوه قبلی‌ها به مناقصه گذاشته و عملیات اجرایی آن شروع شد.
حجت‌الاسلام موسی احمدی رئیس کمیسیون انرژی مجلس نیز پیش از این در حضور رئیس جمهور در استان بوشهر به لزوم جهش تولید اقتصاد غیر نفتی تاکید کرد و اظهار کرد: پیوند با مبادلات جهانی زیر سایه تاکیدات مقام معظم رهبر یکی از ملزومات اصلی است. دولت باید با نگاه کارشناسی، راهآهن شیراز_بوشهر را از خواب ۳۰ ساله بیدار کند.
آیت‌الله سید هاشم حسینی‌بوشهری نائب‌رئیس اول مجلس خبرگان رهبری نیز در نشست شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان بوشهر در حضور رئیس جمهور، بیان کرد: راهآهن یک نیاز اساسی در استان بوشهر است و خوشحالم که مورد توجه رئیس جمهور نیز قرار گرفته است.
مسعود پزشکیان در پاسخ به شائبه توقف طرح ایجاد خطوط ریلی، یکی از مهم‌ترین مطالبات مسئولان استانی در این سفر موضوع خطوط ریلی بوده است که بنای دولت اجرای این طرح است. ما برای بهره‌مندی از این توانمندی‌ها که امکان سالانه نزدیک به ۱۰ میلیون تن حمل و نقل کالا را برای ما فراهم کرده است، چاره‌ای جز اجرایی و نهایی کردن طرح راه آهن نداریم و دنبال راهکاری برای تسریع اجرای این طرح هستیم.
راه شهید رئیسی در بوشهر باید ادامه یابد
احمد لطفی نیز در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی«سپاس خبر» اظهار کرد: پروژه راهآهن تنگستان که از ۱۵ سال پیش شروع شده بود به‌سبب عدم تأمین منابع مالی، کارگاه آن در وضعیت غیرفعال و کم‌ترین پیشرفت فیزیکی داشت.
فرماندار سابق شهرستان تنگستان با بیان اینکه خط ریلی بوشهر به شیراز ابتدای دولت سیزدهم دارای ۱۲ درصد پیشرفت فیزیکی بود، گفت: در سفر نخست رئیس جمهور شهید به استان بوشهر در سال ۱۴۰۰ نشستی با حضور شهید آیت‌الله رئیسی در کارگاه راه آهن شیراز – بوشهر – عسلویه در منطقه تنگستان تشکیل و مقدمه تأمین منابع و اعتبارات آن هموار شد.
وی عنوان کرد: با پیشنهاد رئیس جمهور شهید به مقام معظم رهبری از محل صندوق توسعه ارزی، منابع لازم تأمین شد و با تهاتری که از طریق نفت صورت گرفت منابع مالی این پروژه تأمین شد.
لطفی بیان کرد: ۱۷ کیلومتر راهآهن در حوزه شهرستان تنگستان است که پیمانکار وقت یکی از فازهای پروژه، آباد راهان بود که پول گرفت و کار در حال انجام بود و فاز دیگر نیز که در حوزه تنگستان، از سمت اهرم به چغادک است، پیمانکار انتخاب شده و در ناحیه صنعتی بنه‌گز تجهیز کارگاه شده است.
فرماندار سابق شهرستان تنگستان تصریح کرد: ۶ تا هفت قطعه که در حوزه کاری شهرستان تنگستان است، کار در حال انجام بود، اما با تغییر دولت و در واقع تغییر رویکرد و آن چیزی که از مجموعه شهرسازی استان شنیده شده، بر اساس اولویت‌بندی، برای تأمین اعتبار راه‌اهن، دولت هنوز هیچ اقدامی نکرده است.
وی عنوان کرد: طرح‌هایی همچون راهآهن، طرح ملی است و در حوزه کاری شهرستان و استان نیست و در سطح ملی باید تأمین منابع شود اما در حال حاضر در گام اول، دولت هنوز اقدامی نکرده است.
لطفی خاطرنشان کرد: معمولاً سازمان برنامه و بودجه کشور و شخص رئیس جمهور اعلام می‌کنند که ما می‌خواهیم طرح‌های نیمه تمام را براساس اولویت تمام کنیم.
فرماندار سابق شهرستان تنگستان افزود: امیدواریم نگاه دولت تغییر کند همانطور که اخیراً آیت‌الله صفایی‌بوشهری در خطبه‌های نماز جمعه بوشهر در این مورد صحبت کردند و امیدواریم کار خوبی که شهید رئیسی انجام دادند، ادامه دهنده باشند.
وی مطرح کرد: پروژه راهآهن اگر با همان روال قبل ادامه پیدا می‌کرد، حداکثر ظرف سه سال آینده پروژه راهآهن قطعه مربوط به تنگستان که دو فاز خیلی مهم است به اتمام می‌رسید.
لطفی تأکید کرد: در حال حاضر پروژه راهآهن در بخشی از قطعات، بالای ۳۰ و ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و ما منتظریم برای ادامه روند پروژه، دولت برای پشتیبانی اعتبار تصمیم‌گیری کند.
راهآهن بوشهر با دارا بودن ظرفیت‌های فراوان می‌تواند به عنوان یک عامل مؤثر در توسعه اقتصادی و اجتماعی استان بوشهر و کشور ایران عمل کند. با این حال، برای تحقق این اهداف، باید چالش‌ها شناسایی و مدیریت شوند. همکاری بین دولت، بخش خصوصی و جامعه محلی می‌تواند به موفقیت این پروژه کمک کند.
در سفر پزشکیان به استان بوشهر هزار میلیارد تومان برای راه آهن بوشهر به شیراز تصویب شد حالا باید ببینیم که این مصوبات به کجا خواهد رسید و نتیجه‌ای بر ای مردم.
