شهدای مرزبان پل آهنی مرز جلفا _شهریور ۱۳۲۰

شهدای مرزبان پل آهنی مرز جلفا _شهریور ۱۳۲۰

? عکس از محمد رضا پور بافرانی رئیس قطار باری ناحیه اصفهان

این پل در مشرق شهر جلفا واقع است، پلی که راه آهن از روی آن عبور می‌کند.

در سال ۱۹۱۳ میلادی به وسیله شرکت راه آهن تبریز،جلفا به سرمهندسی ترسکینسکی  Treskiniski  ساخته شده‌است و در سال ۱۹۱۴ میلادی به پایان رسیده‌است طول آن در حدود ۱۱۰ متر و عرض آن در حدود ۵٫۵ متر است از خصوصیات بارز این پل می‌توان به آویزان بودن (معلق)، داشتن خاصیت انقباض و انبساط در فصول سرد و گرم سال را نام برد. این پل به شکلی طراحی و ساخته شده‌است که سطح آب رودخانه ارس به هر مقدار که بالا بیاید باز هم ۲٫۵ متر با سطح آب فاصله خواهد داشت .

در زمان جنگ جهانی دوم و در حین هجوم نیروهای روسی به مرزهای ایران سه نفر از مرزبانان ایرانی (سید محمد راثی هاشمی، عبدالله شهریاری و ملک محمدی) در مقابل نیروهای مهاجم بر روی این پل مقاومت نموده و از خاک میهنشان دفاع کردند.

شهریور ۱۳۲۰، هنگامی که متفقین تصمیم به اشغال ایران می گیرند، این سه مرزبان وظیفه پاسداری از مرزهای شمالی ایران را در پل فلزی جلفا-نخجوان بر عهده داشته اند. پس از آن که ارتش روس ها برای ورود به خاک ایران به این پل که عملاً تنها و بهترین محل عبور از رود پرخروش ارس در این ناحیه است نزدیک می شوند مقاومت دو روزه این سه دلاور آذری آغاز می گردد. این مرزبانان ایرانی با اشراف به پل، دو روز تمام لشکر روس را زمین گیر می کنند. روس ها نیز که چاره ای جز عبور از همین پل نداشته اند نمی توانستند با توپخانه سنگین به حمله بپردازند و در نهایت نیز با شهادت ژاندارم سرجوخه ملک محمدی،سید محمد راثی هاشمی و عبدالله شهریاری است که توانستند وارد خاک ایران شوند. مقاومت شجاعانه این سه سرباز تحسین نیروهای مهاجم را برمی انگیزد، به طوری که جهت ارج نهادن به این مقاومت‌ها، پیکر این سه مدافع را در محل شهادتشان در کنار خط آهن این پل به خاک سپردند. بر روی سنگ آرامگاه هر سه نوشته شده است ”آرامگاه ژاندارم شهید …، که در شهریور ماه ۱۳۲۰ در راه انجام وظیفه در مقابل مهاجمین ایستادگی و به شهادت رسیده است.“ بر بالای آرامگاه آنان این بیت شعر نقش بسته است:

هرچند آغشته شد به خون پیرهن ما / شد جامه سربازی ما هم کفن ما / شادیم ز جانبازی خود در شکم خاک / پاینده و جاوید بماند وطن ما