عضو هیأت مدیره راه‌آهن در گفتوگو با فارس:
سهم ۱۰ درصدی راه‌آهن از فروش گازوئیل به قطارهای حومه اختصاص یافت/ اساسنامه در آستانه تصویب
عضو هیأت مدیره شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه اساسنامه شرکت قطارهای حومه ذیل شرکت راه‌آهن در آستانه تصویب است، گفت: سهم ۱۰ درصدی راه‌آهن از فروش گازوئیل از این پس به قطارهای حومه‌ای اختصاص می‌یابد.
سعید رسولی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، اظهار داشت: در برنامه ششم تصویب شده است که شرکت قطارهای حومه‌ای ذیل شرکت راه‌آهن ایران تأسیس شود که در این باره پیش‌نویس اساسنامه تنظیم و به دولت ارسال شد، امیدواریم در زمان مقرر در قانون، این شرکت تأسیس شود.
رسولی افزود: مقرر شده است در 6 ماه اساسنامه شرکت قطارهای حومه‌ای به تصویب برسد که در مرحله تصویب اساسنامه هستیم و به زودی انجام می‌شود.
* چالش‌های توسعه قطارهای حومه‌ای در کشور
وی بیان کرد: شکل‌گیری شرکتی که وظیفه آن بخشی در شهرداری‌ها به عنوان شرکت قطارهای شهری و حومه بود، کمی مشکل به نظر می‌رسید، البته در زمان رسیدگی به این حکم در مجلس به لحاظ قانونی مفصل بحث و حکم هوشمندانه تنظیم شده است، دست شهرداری‌ها برای انجام طرح‌های قطارهای حومه‌ای در این قانون بسته نیست و اعلام شده است هر بخشی که امکان ورود و اجرا در حوزه قطارهای حومه‌ای دارد، استقبال می‌شود و انحصاری در کار نیست.
عضو هیأت مدیره شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: براساس قانون، شهرداری‌ها فقط می‌توانند در شهرها و حریم شهرها هزینه کنند و اگر قطار حومه‌ای از مرز شهری عبور کند، هزینه‌های آن با محدوده شهر بعدی شراکتی خواهد بود؛ از چالش‌های اصلی عدم شکل‌گیری درست قطار حومه‌ای در کشور ما چنین مشکلاتی بوده است، مثلاً قطار تهران ـ ورامین ـ گرمسار پیش از این دراختیار وزارت راه بود، سپس به شهرداری موکول شد و مجدداً به راه‌آهن واگذار شد و به این ترتیب به تصویب رسید، چنین طرح‌هایی ملی محسوب می‌شود و از حریم شهر خارج می‌شود، گذشته از آنکه ما در قانون تعریف روشنی برای حومه نداریم.
* مزایای توسعه قطارهای حومه‌ای
رسولی گفت: قطار حومه‌ای در کنار کاهش مصرف سوخت، در کاهش تلفات رانندگی (بسیاری از تصادفات در حومه شهرها رخ می‌دهد) و همچنین کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی نقش مهمی دارد؛ روزانه حدود 540 هزار خودرو از حومه تهران وارد تهران می‌شود. همین تعداد نیز در بعدازظهر از تهران خارج می‌شود. اگر امکان جابه‌جایی این تعداد مسافر خودروها از طریق شبکه ریلی فراهم شود و همین 540 هزار دستگاه خودرو روزانه وارد تهران نشود، در کاهش آلودگی پایتخت، کاهش مصرف سوخت، کاهش تلفات رانندگی و کاهش ترافیک، به ارقام بزرگی دست خواهیم یافت.
* وجود قطارهای حومه‌ای در 19 مسیر ریلی/ سهم قطارهای حومه‌ای در ایران فقط 2 درصد جابه‌جایی‌ها
عضو هیأت مدیره شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: راه‌آهن در بیش از 19 مسیر قطار حومه‌ای فعال دارد که امیدواریم با تشکیل شرکت قطارهای حومه‌ای و پیشنهادی که تنظیم شده و از طریق لایحه دولت به مجلس ارائه می‌شود، شرایطی فراهم شود تا سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی برای تأمین ناوگان حومه‌ای نظیر ریل‌باس، افزایش یافته و فواصل اعزام قطارها کاهش یابد تا بدین ترتیب شهروندان اطراف کلان‌شهرها به راحتی از قطارهای حومه نظیر همه دنیا استفاده کنند.
وی گفت: در ایران سهم حمل و نقل حومه‌ای در جابه‌جایی‌ها 2 درصد است، در حالی که در اروپا و کشوری مثل آلمان این رقم 55 درصد است. امیدواریم با اقدامات صورت‌گرفته برای تحقق هدف سهم 20 درصدی راه‌آهن در جابه‌جایی مسافر، از قطارهای حومه‌ای استفاده زیادی داشته باشیم.
* هدررفت 13 هزار میلیارد تومان در پنج سال به دلیل عدم استفاده از حمل‌‌‌و‌نقل ریلی
عضو هیأت مدیره راه‌آهن درباره حمایت دولت از سرمایه‌گذاران قطارهای حومه‌ای و تأمین مابه‌التفاوت نرخ واقعی و فعلی بلیت قطارهای حومه‌ای توضیح داد: ضروری است به این موضوع توجه کرد که بخش غیردولتی قطعاً بدون حمایت پیش نخواهد رفت و انتظار ارائه خدمات بهتر و باکیفیت‌تر از بخش خصوصی در نبود حمایت، امری غیرواقعی است.
رسولی ادامه داد: وقتی اصل 44 اجرا شد و شرکتی غیردولتی، واگن وارد ناوگان کرد، چطور می‌توان تکلیف کرد که بین تهران تا کرج 1500 تومان بابت یک صندلی قطار دریافت کنند و مابه‌التفاوت نرخ هم توسط همان شرکت پرداخت شود؟ به هر حال آنها هم به عنوان یک بنگاه اقتصادی باید توجیه داشته باشند و در همه دنیا حمل و نقل به ویژه حومه، مورد حمایت است.
وی کاهش تلفات تصادفات، کاهش مصرف سوخت و کاهش تولید آلاینده زیست‌محیطی را سه توجیه اصلی توسعه ریلی عنوان کرد و گفت: عددی که برای منافع حاصل از این مدل حمل و نقلی نسبت به دیگر مدل‌ها خصوصاً جاده‌ای حساب می‌کنند، این است که جابه‌جایی هر تُن/ تَن کیلومتر توسط راه‌آهن 756 ریال منفعت دارد؛ مقدار بار و مسافر جابه‌جا شده در کشور بین سال‌های 90 تا 95 میزان 211 میلیون تن بوده است، اما در همین سال‌ها در مسیرهای موازی با ریل 242 میلیون تن بار ریل‌پسند جابه‌جا شده است، یعنی باری که امکان انتقال آن با ریل وجود داشته است؛ این 242 میلیون تن با فرض رقم 756 ریال به عدد 13 هزار میلیارد تومان هزینه می‌رسیم، در حالی که این اگر به ریل منتقل شده بود، 13 هزار میلیارد تومان عایدی و یا صرفه‌جویی در منافع اقتصادی کشور داشتیم.
عضو هیأت مدیره شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران افزود: اگر بخواهیم در حوزه اقتصاد مقاومتی کار کنیم، چه راهکارهایی بهتر از این مواردی که موجب صرفه‌جویی می‌شود، وجود دارد؟ در بخش‌هایی، راه‌آهن اختیاراتی دارد که تا سرحد توان تلاش کرده‌ایم، اما در بخش‌هایی نیز نیازمند یاری ارگان‌های دست‌اندرکار دیگر و بخش‌های تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر هستیم، ما در سهم خود تخفیف تعرفه‌ها نظیر حق دسترسی، اجاره لکوموتیو و غیره را اعمال کرده‌ایم، اما به هر حال باید همکاری نیز از سوی دیگر ارگان‌ها باشد.
رسولی افزود: دولت در لوایحی که در چند سال اخیر تقدیم مجلس کرده است، مکرر تلاش داشته مواردی را پیشنهاد دهد نظیر حکم محاسبه مالیات در ارزش افزوده خدمات حمل و نقل ریلی بر مبنای صفر؛ این از سوی دولت پیشنهاد شده و توسط مجلس تصویب شده است، یا اینکه دولت پیشنهاد کرده است سرمایه‌گذاری در حمل و نقل ریلی نظیر سرمایه‌گذاری در مناطق محروم تلقی شود، یا در قانون برنامه ششم مصوب شده است راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران مشمول قانون توسعه گردشگری است، اینها ظرفیت‌های خوبی است که ارزشمند است، اما عملیاتی شدن این احکام نیز مهم است و باید همه دستگاه‌ها کمک کنند تا این هدف زودتر محقق شود.
* تدوین بسته‌های حمایتی از شرکتهای ریلی
وی اظهار داشت: ما از ظرفیت ماده 12 قانون رفع موانع تولید با اینکه آن حکم روحش نتیجه‌محور است، امتیازاتی داریم، طبق آن حکم باید ابتدا سرمایه‌گذاری انجام شود، به نتیجه برسد، منجر به صرفه‌جویی سوخت بشود، سپس از محل آن صرفه‌جویی، سرمایه‌گذاری برگردد که ما همین را در راه‌آهن با تلفیق با ماده 67 قانون الحاق 2، بسته حمایت درست کردیم که ابتکاری از سوی راه‌آهن بود.
عضو هیأت مدیره شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: اعلام کرده‌ایم هر شرکتی که واگن وارد ناوگان کند، تا مقدار مشخصی کیلومتر در سیر، از پرداخت حق دسترسی معاف است و یا در مدت زمان خاصی نیازمند پرداخت حق دسترسی نیست.
رسولی افزود: همه کارهایی که تا به امروز صورت گرفته است، نتیجه‌اش رشد حمل بار و مسافر است و این در شرایطی است که در کل کشور، مسافرت‌های عمومی کاهش یافته و مسافرت‌های شخصی افزایش یافته است، خانواده‌ای ترجیح می‌دهد با خودروی شخصی و پرداخت مثلاً 80 هزار تومان پول بنزین خانواده‌اش را تا مشهد جابه‌جا کند، اما بلیت قطار تهیه نکند، زیرا هزینه‌های جانبی و مواردی نظیر تصادفات و استهلاک درنظر گرفته نمی‌شود.
عضو هیأت مدیره راه‌آهن ادامه داد: باید تلاش کنیم هزینه‌ها منطقی شود و دنبال آنکه هزینه‌های حمل را از جیب بخش غیردولتی کاهش دهیم، باشیم؛ بخش خصوصی باید به ارتقای کیفیت بازسازی و خدمات بیشتر بینجامد نه اینکه دولت کاری کند بخش خصوصی مجبور باشد از سرمایه خود هزینه کند و خدمات خود را کاهش دهد تا خدمات دهد.
رسولی بیان کرد: همچنین طبق قانون مقرر بود از محل فروش گازوئیل به استناد ماده 70 قانون رفع موانع تولید الحاق 2، رقم 10 درصد از محل فروش گازوئیل به راه‌آهن داده شود که در قانون بودجه وجود دارد اما بنا به دلایلی محقق نشده است که به دلیل عدم تحقق منابع بود، اما امیدواریم محقق شود، همچنین ما پیشنهادی تنظیم کرده‌ایم مبنی بر اینکه با تشکیل شرکت قطارهای حومه‌ای، این اعتبار به توسعه قطارهای حومه‌ای اختصاص یابد تا ردیف مشخص و پایداری داشته باشد.
